
Ziman û Hest: Hêza Zimanê Dayikê li ser Derûniyê

Zimanê dayikê ne tenê amûrek ji bo ragihandinê ye, lê di heman demê de hêzeke kûr e ku bandorê li derûniya mirov, hest û nasnameya wî dike. Zimanê dayikê, yê ku mirov ji zarokatiyê ve fêr dibe, wekî pirekê ye ku hiş, dil û çandê bi hev ve girêdide. Di vê nivîsê de, em ê li ser hêza zimanê dayikê û bandora wê ya li ser derûniya mirov rawestin.
Zimanê Dayikê û Nasname
Zimanê dayikê bingeha nasnameya mirov e. Ew ne tenê peyv û rêziman e, lê di heman demê de çîrok, stran, destan û bîranînên ku nifş bi nifş hatine veguhestin e. Gava ku mirov bi zimanê xwe yê dayikê diaxive, ew xwe wekî beşek ji civakekê, ji dîrokekê û ji çandekê hîs dike. Lêkolînên derûnî nîşan didin ku kesên ku zimanê xwe yê dayikê bi awayekî azad bi kar tînin, xwedî xwebaweriyek bilindtir in û xwe bi hêztir hîs dikin. Berevajî vê, qedexekirina zimanê dayikê an jî windakirina wê dibe sedema hestên bêparbûnê, biyanîbûnê.
Hest û Zimanê Dayikê
Zimanê dayikê bi awayekî xwezayî hestên mirov bi derbirînê ve girêdide. Peyvên zimanê dayikê bi gelemperî ji zimanên din xwedî wateyên kûrtir in, ji ber ku ew bi bîranînên zarokatiyê, bi têkiliyên malbatî û bi serpêhatiyên kesane ve girêdayî ne. Mînak, gotina “dayê” di zimanê dayikê de ne tenê tê wateya “dayik”, lê di heman demê de hestên ewlehî, evîn û germahiyê jî tîne bîra mirov. Derûnnasan diyar kiriye ku mirov di zimanê xwe yê dayikê de hestên xwe bi awayekî zelaltir û bi hêztir derdibire, ji ber ku ew zimanê ku hişê wî yê binehiş bi kar tîne ye.
Bandora Zimanê Dayikê li ser Tenduristiya Derûnî
Bikaranîna zimanê dayikê bandorek erênî li ser tenduristiya derûnî dike. Lêkolînan nîşan daye ku zarokên ku bi zimanê xwe yê dayikê perwerde dibin, xwedî kapasîteyên baştir ên çareserkirina pirsgirêkan, têgihîştina hestî û têkiliyên civakî ne. Herwiha, mirovên ku di jiyana xwe ya rojane de zimanê xwe yê dayikê bi kar tînin, kêm caran bi stres û xemgîniyê re rû bi rû dimînin. Ev yek jî ji ber wê yekê ye ku zimanê dayikê wekî amûrekê ji bo têgihîştina cîhanê û parvekirina hestan kar dike.Di heman demê de, windakirina zimanê dayikê an jî qedexekirina wê dikare bibe sedema travmayên derûnî. Mirovên ku ji zimanê xwe yê dayikê dûr dikevin, carinan xwe wekî ku “bêkok” in hîs dikin, ango wekî ku beşek ji nasnameya wan winda bûye. Ev rewş bi taybetî di nav civakên ku zimanê wan hatiye qedexekirin an jî bindestkirin de zêde tê dîtin.
Zimanê Dayikê û Çand
Zimanê dayikê ne tenê amûrekî kesane ye, lê di heman demê de hêmanek bingehîn a çanda kolektîf e. Ew wekî depoyekê ye ku tê de kevneşopî, nirx û têgihîştinên civakê têne parastin. Gava ku mirov zimanê xwe yê dayikê winda dike, ew bi awayekî neyekser beşek ji çanda xwe jî winda dike. Ev yek jî dikare bandorek neyînî li ser têkiliyên civakî û hesta aîdiyetê bike.
Zimanê dayikê ne tenê komek peyv û rêziman e, lê hêzeke jiyanî ye ku psîkolojiya mirov, hestên wî û nasnameya wî şekil dide. Ew wekî zengilekê ye ku mirov bi koka xwe, bi malbata xwe û bi civaka xwe ve girêdide. Parastina zimanê dayikê ne tenê mafekî mirovî ye, lê di heman demê de ji bo tenduristiya derûnî û xwebaweriya mirov jî pêwîstiyek e. Ji ber vê yekê, divê em bi hemû hêza xwe zimanê xwe yê dayikê biparêzin û bi kar bînin, ji ber ku ew ne tenê ziman e, lê di heman demê de dilê me û nasnameya me ye.
Post Comment